هەندێک جار کاتێک تووشی هەڵامەت دەبین، وا هەست دەکەین سەرمابوون  بووە. هەندێک جار بە پێچەوانەوە، بەڵام چۆن بزانین کامیانە؟ پرۆسپان ئەم خشەی بۆ دروست کردوون تا لە رێگەیەوە جیاوازیەکان بزانیت، بۆ ئەوەی بزانیت خۆت، منداڵەکەت یان ئەندامێکی خێزانەکەت تووشی هەڵامەت بوون یان هەر سەرماتان بووە.

زانینی ئەو زانیاریانەی سەرەوە و جیاوازیکردن لە نێوان ئەو دوو حاڵەتە گرنگە چونکە هەڵامەت و سەرمابوون زۆر جیاوازن، سەرمابوون نەخۆشیەکە بەزۆریی کار دەکاتە سەر لووت، بەڵام هەڵامەت ڤایرۆسە و کاریگەریی چڕی هەیە کە هێرش دەکاتە سەر بەشی سەر و خواری دەزگای هەناسە، ئەو نیشانانەت لێ بەدیار دەکات کە لە سەرەوە ئاماژەیان پێکراوە.

بە لەبەرچاوگرتنی ئەو جیاوازیانە، ئەمانە پێنج ئامۆژگارین کە دژی هەڵامەت و سەرمابوون بجەنگیت:

1. دەرزیی هەڵامەت لەخۆت بدە!
2. ئەگەر پێویستت بە داودەرمانی دژە ڤایرۆس بوو، سەردانی پزیشک بکە.
3. هەڵامەت دەگوازرێتەوە، بە چواردەورەکەت بڵێ کە هەلامەتت هەیە و ئەوانیش دەتوانن چارەسەری دژە ڤایرۆس وەربگرن بۆ ئەوەی بەرکەوتەیان لەگەڵ نەخۆشیەکە نەبێت.
4. شلەمەنیی زۆر بخۆرەوە. چ هەڵامەتت بێت چی سەرمات بووبێت، شەلەمەنیەکان یارمەتیت دەدەن جەستەت بە تەڕی و تەندروستی بمێنێتەوە.
5. پشوو زۆر بدە! جەستەت دژی نەخۆشی دەجەنگێت، بۆیە پشوودان بۆ جەستە پێویستە تا بتوانیت خۆی رێکبخاتەوە و وزەی پێویستی بۆ پەرپەچدانەوە پێبێت.

هەندێک جار کاتێک تووشی هەڵامەت دەبین، وا هەست دەکەین سەرمابوون  بووە. هەندێک جار بە پێچەوانەوە، بەڵام چۆن بزانین کامیانە؟ پرۆسپان ئەم خشەی بۆ دروست کردوون تا لە رێگەیەوە جیاوازیەکان بزانیت، بۆ ئەوەی بزانیت خۆت، منداڵەکەت یان ئەندامێکی خێزانەکەت تووشی هەڵامەت بوون یان هەر سەرماتان بووە.

زانینی ئەو زانیاریانەی سەرەوە و جیاوازیکردن لە نێوان ئەو دوو حاڵەتە گرنگە چونکە هەڵامەت و سەرمابوون زۆر جیاوازن، سەرمابوون نەخۆشیەکە بەزۆریی کار دەکاتە سەر لووت، بەڵام هەڵامەت ڤایرۆسە و کاریگەریی چڕی هەیە کە هێرش دەکاتە سەر بەشی سەر و خواری دەزگای هەناسە، ئەو نیشانانەت لێ بەدیار دەکات کە لە سەرەوە ئاماژەیان پێکراوە.

بە لەبەرچاوگرتنی ئەو جیاوازیانە، ئەمانە پێنج ئامۆژگارین کە دژی هەڵامەت و سەرمابوون بجەنگیت:

1. دەرزیی هەڵامەت لەخۆت بدە!
2. ئەگەر پێویستت بە داودەرمانی دژە ڤایرۆس بوو، سەردانی پزیشک بکە.
3. هەڵامەت دەگوازرێتەوە، بە چواردەورەکەت بڵێ کە هەلامەتت هەیە و ئەوانیش دەتوانن چارەسەری دژە ڤایرۆس وەربگرن بۆ ئەوەی بەرکەوتەیان لەگەڵ نەخۆشیەکە نەبێت.
4. شلەمەنیی زۆر بخۆرەوە. چ هەڵامەتت بێت چی سەرمات بووبێت، شەلەمەنیەکان یارمەتیت دەدەن جەستەت بە تەڕی و تەندروستی بمێنێتەوە.
5. پشوو زۆر بدە! جەستەت دژی نەخۆشی دەجەنگێت، بۆیە پشوودان بۆ جەستە پێویستە تا بتوانیت خۆی رێکبخاتەوە و وزەی پێویستی بۆ پەرپەچدانەوە پێبێت.